Σύμφωνα με μελέτες, σχεδόν όλοι θα παρουσιάσουμε μια ψυχική διαταραχή, χρόνια ή παροδική, σε κάποιο σημείο της ζωής μας. Οι επιδημιολόγοι λένε ότι σε κάθε δεδομένη στιγμή περίπου το 20-25% του πληθυσμού πάσχει από κάποια ψυχολογική διαταραχή. Μάλιστα, είναι πιο πιθανό να εμφανίσει κάποιος μια ψυχική διαταραχή παρά να αποκτήσει διαβήτη, καρδιακές παθήσεις ή οποιοδήποτε είδος καρκίνου. Πηγές: 1 2
Πριν περάσουμε στην ανάλυση επιμέρους θεμάτων, καλό θα ήταν να δούμε τι ΔΕΝ είναι μια ψυχική διαταραχή.
-
Δεν είναι μόδα
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να αποβληθεί το κοινωνικό στίγμα που επωμίζονται οι άνθρωποι που υποφέρουν από κάποια ψυχική διαταραχή. Στα πλαίσια αυτών των προσπαθειών έχει δοθεί μεγάλη δημοσιότητα στο θέμα της ψυχικής υγείας και πλέον όλο και περισσότεροι νιώθουν άνετα να μιλήσουν δημοσίως για τη δική τους διαταραχή. Δυστυχώς, κάποιοι επιτήδειοι επιχειρούν να επωφεληθούν από αυτήν την τεράστια προσπάθεια που γίνεται προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή, ιδιαίτερα στα ΜΜΕ και στα κοινωνικά δίκτυα.
Όποιος έχει διαγνωστεί με μια ψυχική διαταραχή γνωρίζει ότι ο αγώνας είναι καθημερινός: ακόμα και στις περιόδους ύφεσης υπάρχει πάντα η αγωνία ότι τα συμπτώματα θα επιστρέψουν. Η ψυχική διαταραχή δεν είναι μόδα ή ένα σημείο τον καιρών, αλλά είναι κάτι με το οποίο παλεύουν οι άνθρωποι από αρχαιοτάτων χρόνων.
-
Δεν είναι ιδέα σου
Οι δικοί σου άνθρωποι, στην προσπάθειά τους να σε καθησυχάσουν ή λόγω της άγνοιάς τους, δοκιμάζουν να σε πείσουν ότι όλα είναι “στο κεφάλι σου”. Μια ψυχική διαταραχή δεν είναι τόσο εμφανής όσο μια αμιγώς σωματική ασθένεια, ωστόσο αυτό δε δίνει σε κανέναν το δικαίωμα να αμφισβητήσει όσα νιώθεις.
Κάτι που επηρεάζει την ψυχική & σωματική υγεία σου και την καθημερινότητά σου είναι εξίσου πραγματικό με οτιδήποτε άλλο. Δε γίνεται να επενεργεί πάνω σου κάτι ανύπαρκτο. Όταν νιώθεις ότι κάτι δεν πάει καλά, μίλα με κάποιον που εμπιστεύεσαι και ιδανικά επισκέψου έναν ειδικό.
-
Δεν είναι επιλογή
Κανείς δεν επιλέγει να νοσήσει από κάτι που στην αρχή δεν καταλαβαίνει καν τι του συμβαίνει. Κανείς δεν επιλέγει να παλεύει με αόρατους εχθρούς. Κανείς δεν επιλέγει να υποφέρει, όπως κανείς δεν επιλέγει να νοσήσει από οποιαδήποτε ασθένεια.
Πολλοί άνθρωποι φοράνε τη μάσκα του ξένοιαστου και πρόσχαρου, δίνοντας ουσιαστικά παράσταση μπροστά στους άλλους και ξεσπάνε όταν μένουν μόνοι τους. Ίσως φοβούνται ότι αν ανοιχτούν δε θα τους καταλάβουν, ίσως απ’την άλλη δε θέλουν να φανούν αδύναμοι. Δυνατός δεν είναι εκείνος που δεν έχει αδυναμίες αλλά αυτός που παλεύει και προσπαθεί παρά τις αδυναμίες του.
Οποιοσδήποτε, όσο δυνατός, ισχυρός, διάσημος ή πλούσιος κι αν είναι μπορεί σε κάποιο σημείο της ζωής του να παρουσιάσει συμπτώματα μιας ψυχικής διαταραχής. Κανείς δεν είναι άτρωτος! Παραδείγματα επωνύμων που έχουν μιλήσει ανοιχτά για την ψυχική τους υγεία (κατάθλιψη, κρίσεις πανικού κ.ά.): Έλενα Παπαρίζου, Ζέτα Μακρυπούλια, Κάτια Δανδουλάκοι, Αθηνά Οικονομάκου, Μαίρη Συνατσάκη, Ελένη Ράντου, Ελένη Βιτάλη, Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης και πολλοί άλλοι.
Μπορεί η ζωή σου θεωρητικά να είναι τέλεια και να μην έχεις κάποια αφορμή να έχεις πχ κατάθλιψη, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι ήταν επιλογή σου. Το γεγονός ότι κάποιοι περνάνε δυσκολότερες ή πιο τραγικές καταστάσεις από σένα δεν πρέπει να σου δημιουργεί τύψεις. Εστίασε στον εαυτό σου και βρες τρόπο, ει δυνατόν με τη βοήθεια ειδικών, ώστε να αισθανθείς καλύτερα. Όταν θέσεις την κατάστασή σου υπό έλεγχο, θα έχεις όλο τον χρόνο να βοηθήσεις τους λιγότερο προνομιούχους. Προς το παρόν όμως πρέπει να αφοσιωθείς σ’εσένα.
-
Δεν είναι δικαιολογία
Σίγουρα υπάρχουν άνθρωποι που κρύβονται από τις ευθύνες τους πίσω από δικαιολογίες, φανταστικές ή πραγματικές, ωστόσο δεν αποτελούν την πλειονότητα. Οι περισσότεροι πάσχοντες προσπαθούν να ανταπεξέλθουν στην καθημερινότητά τους ενώ παράλληλα δίνουν μάχη με κάτι άγνωστο και τρομακτικό. Είναι φυσιολογικό να υπάρχουν στιγμές που χάνουν την ισορροπία και ίσως αντιδρούν με αναπάντεχο τρόπο σε καταστάσεις που προηγουμένως θα τις διαχειριζόντουσαν με ψυχραιμία.
Η ψυχική διαταραχή είναι εκεί και σε επηρεάζει, ακόμα κι αν δε φαίνεται. Κάποιοι επηρεάζονται περισσότερο, άλλοι λιγότερο. Το θέμα είναι να μην είμαστε επικριτικοί (ακόμα και με τον ίδιο μας τον εαυτό) κι όταν βλέπουμε ότι κάποιος δεν είναι ο συνηθισμένος του εαυτός να προσπαθούμε να του συμπαρασταθούμε δείχνοντας ενσυναίσθηση, φροντίδα και ενδιαφέρον.
Αν δε βρίσκεις τη συμπαράσταση που θα ήθελες από το περιβάλλον σου, να ξέρεις ότι δεν είσαι μόνη/-ος. Υπάρχουν πολλοί που περνάνε παρόμοιες καταστάσεις μ’εσένα και μπορούν να σε καταλάβουν. Στο άμεσο μέλλον θα δημιουργήσουμε κι ένα online forum, μια κλειστή διαδικτυακή κοινότητα όπου θα μπορέσεις να επικοινωνήσεις με ανθρώπους με παρόμοια βιώματα. Σε καμία περίπτωση όμως αυτή η επαφή δε θα μπορέσει να υποκαταστήσει τη θεραπευτική σχέση με έναν ειδικό, γι’αυτό σου προτείνω να επισκεφτείς κάποιον που θα μπορέσει υπεύθυνα να σε αξιολογήσει και να σε βοηθήσει.
-
Δεν είναι πάντα ορατή
Δεν έχουν όλες οι ψυχικές διαταραχές σωματικές εκφάνσεις ούτε έχουμε πάντα την ψυχραιμία να παρατηρήσουμε τον εαυτό μας για τυχόν σωματικά συμπτώματα που προκαλούνται δευτερογενώς.
Επειδή κάτι δεν είναι ορατό δε σημαίνει ότι δεν είναι αληθινό. Η ψυχική διαταραχή είναι κάτι πραγματικό, που επιδρά στην ψυχική & σωματική μας υγεία και επηρεάζει την καθημερινότητά μας, τις κοινωνικές και τις επαγγελματικές μας δραστηριότητα και γενικά κάθε πτυχή της ζωής μας. Το γεγονός ότι δεν τη βλέπουμε με γυμνό μάτι δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει, με τον ίδιο τρόπο που η βαρύτητα επηρεάζει ζωντανούς οργανισμούς, αντικείμενα, ακόμα και ουράνια σώματα χωρίς να την έχει δει ποτέ κανείς.
Όταν αισθάνεσαι πως κάτι δεν πάει καλά, ζήτα βοήθεια. Θαρραλέος δεν είναι όποιος δεν έχει φόβους, αλλά εκείνος που αντιμετωπίζει τους φόβους του. Εξάλλου πολλές διαταραχές προκαλούν και σωματικά συμπτώματα όπως κούραση, μυικούς πόνους, διαταραχές στον ύπνο, αύξηση/μείωση βάρους κλπ.
Σύντομα θα έρθουν νέα άρθρα που θα αφορούν την ψυχολογία. Αν θέλεις να αναλύσω κάποιο συγκεκριμένο θέμα, στείλε μου mail στο [email protected]
Καλή δύναμη.
Ευτυχία